Szkoła Podstawowa nr 3 im. Joanny von Schaffgotsch – Gryzik w Rudzie Śląskiej jest szkołą publiczną. Została utworzona 1 września 1985 roku na podstawie Zarządzenia Nr 1/85 Prezydenta Miasta Ruda Śląska z dnia 26 sierpnia 1985 roku.
Zgodnie z Uchwałą NR PR.0007.172.2017 Rady Miasta Ruda Śląska z dnia 30 listopada 2017 r. dotychczasowa sześcioletnia Szkoła Podstawowa nr 3 im. Joanny von Schaffgotsch-Gryzik z siedzibą przy ul. Cypriana Norwida 10, 41-700 Ruda Śląska z dniem 1 września 2017 r. stała się ośmioletnią Szkołą Podstawową nr 3 im. Joanny von Schaffgotsch-Gryzik z siedzibą przy ul. Cypriana Norwida 10, 41-700 Ruda Śląska.
Organem prowadzącym szkołę jest Miasto Ruda Śląska. Nadzór pedagogiczny sprawuje Kuratorium Oświaty w Katowicach - Delegatura w Gliwicach.